استخراج ماده رنگزای خوراکی از برگ گیاه تاج خروس (Amaranthus celosia cristata) و بررسی پایداری آن در شرایط مختلف

گیاه تاج خروس با نام علمی Amaranthus celosia cristata از خانواده  Amaranthaceae دارای ماده رنگزای بتالائین از نوع بتاسیانین‌ها می‌باشد. در این تحقیق، پس از عصاره‌گیری نمونه‌های برگ تاج خروس با دو حلال (متانل-آب اسیدی شده و غیر اسیدی) و نیز دو روش (آبگیری و استخراج جامد-مایع)، پایداری عصاره انتخاب شده تحت شرایط مختلف مانند pH،دما، نور و تاریکی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج اثرpH  بر پایداری عصاره استخراج شده نشان داد که بیشترین جذب (پایداری) مربوط به 5pH= و کمترین آن مربوط به 8pH= است. با افزایش دمااز 4 تا 60 درجه سانتی‌گراد، میزان پایداری عصاره به طور معناداری کاهش یافت و افزایش زمان انکوبه کردن عصاره در هر دما (بجز 4 درجه سانتی‌گراد) نیز سبب کاهش معنی‌دار در پایداری عصاره گردید (0.05p<).نگهداری عصاره در شرایط نوری مختلف (تاریکی، نور مرئی و پرتو فرابنفش) برای مدت زمان‌های متفاوت نشان داد که بیشترین پایداری مربوط به شرایط تاریکی بود و افزایش زمان نگهداری سبب کاهش پایداری عصاره در هر حالت گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که عصاره استخراج شده در دماهای پایین‌تر از 25 درجه سانتی‌گراد، در pH=5 و در تاریکی از پایداری بیشتری برخوردار می‌باشد. این ماده رنگزای طبیعی را می‌توان به عنوان رنگ دهنده در فرآورده‌هایی مثل بستنی،شربت‌های یخ، ماست و نیز برای رنگ بخشیدن به راحت‌الحلقوم‌ها، پوشش شیرینی‌ها و کرم‌های وسط شیرینی به کاربرد.